रुस-युक्रेन युद्धः अग्रमोर्चामा भिडन्त चर्किँदै, ड्रोन युद्धले लिँदै नयाँ मोड

एजेन्सी। रुस र युक्रेनबीचको लामो युद्ध अहिले झन् चर्किएको छ। पछिल्लो समय दुवै पक्षले एकअर्काका धेरै ड्रोन खसालेको दाबी गरिरहेका छन् भने जमिनमा पनि कडा लडाईं भइरहेको छ। रुसले युक्रेनका केही महत्त्वपूर्ण गाउँहरू आफ्नो कब्जामा लिएको बताएको छ।

बिहीबार सम्मको जानकारी अनुसार, रुस र युक्रेन दुवैले आ-आफ्ना सैनिक कारबाहीमा ठूलो सफलता पाएको जनाएका छन्। रुसी रक्षा मन्त्रालयका अनुसार उनीहरूका सेनाले डोनेट्स्क क्षेत्रको पोपोभ यार, जापोरिझिया क्षेत्रको कामियान्स्के र खार्किभ क्षेत्रको डेगत्यार्ने गरी तीनवटा युक्रेनी बस्ती नियन्त्रणमा लिएका छन्। रुसी हवाई सुरक्षा प्रणालीले १२२ वटा युक्रेनी ड्रोनहरू खसालेको दाबी गरेको छ।

यता, युक्रेनी वायुसेनाले रुसी सेनाले युक्रेनभरि ६४ वटा ड्रोन आक्रमण गरेको बताएको छ। युक्रेनी सेनाले भने तीमध्ये ३६ वटा ड्रोन खसालेको दाबी गरेको छ। युक्रेनको सेनाले युद्धभूमिमा दैनिक १६० भन्दा बढी पटक भिडाका भिडन्त भइरहेको जानकारी दिएको छ। यसले युद्धको मोर्चामा कति धेरै संघर्ष छ भन्ने देखाउँछ। युक्रेनी वायुसेना, क्षेप्यास्त्र बल र तोपखानाले रुसी सैनिकहरू, उनीहरूका हतियार र सैन्य उपकरणहरू भेला भएका १२ ठाउँमा आक्रमण गरेका छन्।

विशेषगरी डोनेट्स्क, जापोरिझिया र खार्किभ क्षेत्रमा युद्ध निकै चर्को छ। डोनेट्स्कको अव्दिभका र बाखमुत वरपर कडा लडाईं चलिरहेको छ। खार्किभमा पनि रुसी आक्रमणहरू दोहोरिएका छन्। जापोरिझिया, जहाँ युरोपकै सबैभन्दा ठूलो आणविक ऊर्जा प्लान्ट छ, त्यो क्षेत्र पनि बारम्बार युद्धको चपेटामा परेको छ। दुवै पक्षको भनाइले युद्धको मैदानमा स्थिति कति जटिल र छिटो परिवर्तन भइरहेको छ भन्ने बुझाउँछ।

यो युद्धको मुख्य कारण सन् २०१४ मा रुसले युक्रेनको क्रिमियालाई आफ्नो देशमा गाभेको घटनाबाट सुरु हुन्छ। त्यसपछि युक्रेनको पूर्वी डोन्बास क्षेत्रमा रुसको समर्थन पाएका समूहहरू र युक्रेनी सेनाबीच लडाईं चलिरहेको थियो। सन् २०२२ फेब्रुअरी २४ मा रुसले युक्रेनमाथि ठूलो आक्रमण गरेपछि यो द्वन्द्व झन् डरलाग्दो बन्यो। रुसले युक्रेन नेटोमा सामेल हुन खोज्नुलाई आफ्नो सुरक्षामा खतरा ठानेको थियो। यही कारणले रुसले ठूलो सैन्य कारबाही सुरु गरेको बताएको छ।

विगत तीन वर्षमा यो युद्धले हजारौं सैनिक र सर्वसाधारणको ज्यान लिएको छ। लाखौं मानिसहरू आफ्नो घर छोडेर विस्थापित भएका छन्। युक्रेनको २० प्रतिशत जमिन अहिले रुसको नियन्त्रणमा रहेको अनुमान छ।

यो युद्धले युक्रेनमा ठूलो मानवीय र भौतिक नोक्सान पुर्‍याएको छ। सहरहरू भत्किएका छन्, बाटोघाटो र संरचनाहरू नष्ट भएका छन्। लाखौं मानिसहरू आफ्नो घरबार छोड्न बाध्य भएका छन्। युक्रेनले संसारका धेरै देशहरूबाट पैसा र हतियारको ठूलो सहयोग पाएको छ, तर पनि युद्ध कहिले सकिन्छ भन्ने कुनै निश्चित संकेत छैन।

राजधानी किभलगायत युक्रेनका धेरै सहरहरूमा भएका ठूला ड्रोन आक्रमणहरूमा पनि धेरै मानिस मरेका र घाइते भएका छन्। युक्रेनले पनि रुसका ऊर्जा केन्द्रहरू र सैन्य अखडाहरूमा ड्रोन आक्रमण बढाएको छ, जसले रुसलाई आर्थिक रूपमा कमजोर बनाउने युक्रेनको उद्देश्य रहेको बताइन्छ।

यो युद्धले विश्वभरका देशहरूबीचको सम्बन्धमा गहिरो असर पारेको छ। धेरै देशले रुसको आक्रमणको विरोध गर्दै उसमाथि कडा प्रतिबन्ध लगाएका छन्। उनीहरूले युक्रेनलाई निरन्तर सहयोग गरिरहेका छन्। शान्तिका लागि केही कुराकानी भए पनि ती सफल हुन सकेका छैनन्। जबसम्म दुवै पक्ष आ-आफ्ना अडानबाट पछि हट्दैनन्, तबसम्म यो द्वन्द्व जारी रहने र यसले थप विनाश निम्त्याउने चिन्ता छ।

अग्रमोर्चामा भीषण भिडन्त र ड्रोन युद्ध चर्कँदै जाँदा, रुस-युक्रेन द्वन्द्वले विश्वभरि चिन्ता बढाएको छ।